Co warto zobaczyć na Mazowszu?
Czy Mazowsze jest atrakcyjne turystycznie? Z pewnością tak, chociaż to zależy od tego co interesuje turystę. Jeśli chodzi o zamki, to znajdziemy regiony bardziej obfite w tego rodzaju budowle. Niemniej warto zobaczyć te kilka zamków mazowieckich.
Kilka zamków, które warto zobaczyć na Mazowszu zbudowali książęta mazowieccy. Z wyjątkiem dwóch zamków w Warszawie ( w tym Zamku Królewskiego), to są w zasadzie ruiny. Książęta mazowieccy stosunkowo późno zaczęli budować zamki murowane, chociaż jest tutaj chlubny wyjątek. Jest nim zamek książąt mazowieckich w Płocku. Już w drugiej połowie XIII wieku powstała murowana wieża zwana donżon. Zamek był rozbudowywany w pierwszej połowie XIV wieku, później również przez króla Kazimierza Wielkiego. Pozostałe zamki książąt mazowieckich były budowane później, ponieważ ich budowa przypadała na początek XV wieku. Inicjatorem budowy większości powstałych wtedy murowanych zamków był książę Janusz I zwany Starszym. Zamki budowano podobnie jak zamki krzyżackie, z cegły. Było to jednak w zasadzie jedyne podobieństwo, chociaż zamki książąt mazowieckich budowali majstrowie, którzy pracowali również dla Krzyżaków. Różnice w budowie wynikały z innego przeznaczenia zamków książęcych, a więc również z innych potrzeb. Najważniejszym mieszkańcem zamku książęcego był oczywiście książę, czasem w zamku był skarbiec, a czasem strażnica. Pod nieobecność księcia zamkiem zarządzał burgrabia. Stąd na zamku książąt mazowieckich budowano tzw Dom Duży, który można było uznać za książęcy pałac i kilka budynków pomocniczych. Tak zbudowano zamki w Czersku, Ciechanowie, Liwie. Po włączeniu księstwa mazowieckiego do Korony, zamki stały się własnością królewską, a po śmierci królowej Bony były jej oprawą wdowią. Zamki książąt mazowieckich sporo jej zawdzięczają, ponieważ dokonała ona wielu remontów i modernizacji. Zresztą wiele do zawdzięczenia królowej mają nie tylko zamki, ale również majątki królewskie, tzw. królewszczyzny, które pod jej rządami przynosiły znaczne dochody. Przegląd zamków mazowieckich – https://discover.pl/zamki-mazowieckie/
Jeśli będziemy zwiedzać zamek w Ciechanowie, to zwróćmy uwagę na jego położenie nad rzeką. Teren budowy był zabagniony, więc przed budową zamku wzmacniano go balami dębowymi i żwirem. Z kolei podzamcze zbudowano na drewnianej platformie na palach. Z zamku do miasta można było dostać się przez 300 metrowy most nad bagnami. Budowę zamku w Ciechanowie zlecił książę Janusz I w 1399 roku i trwała ona ponad 25 lat. Jak to zwykle bywa na początku nie był to zamek zbyt okazały, mury były niskie, a wieże miały tę samą wysokość co mury. Z czasem oczywiście mury i wieże podwyższono, a Dom Duży podniesiono o jedną kondygnację. Ta rozbudowa rozpoczęła się w zasadzie jeszcze w trakcie budowy zamku, zaraz po bitwie pod Grunwaldem. To wtedy zamek został jedną z siedzib księcia Janusza I. Pod koniec XV wieku zamek w Ciechanowie podupadł, a po włączeniu Mazowsza do Królestwa Polskiego stracił na znaczeniu. Dopiero królowa Bona poczyniła w nim niezbędne remonty, ale to były ostatnie tego typu prace w historii zamku. W czasie potopu szwedzkiego wojska najeźdźcy zdobyły i zniszczyły zamek i od tego czasu pozostawała w ruinie. Na początku XIX wieku Prusacy próbowali wykorzystać go na więzienie, ale szybko zrezygnowali z tego pomysłu. Od 1818 roku ruiny zamku w Ciechanowie są własnością Krasińskich, którzy uchronili go przed ostateczną rozbiórką, ale poważniejsze prace remontowe przeprowadzili dopiero 100 lat później. Dzisiaj zachowane ruiny zamku są siedzibą kontrowersyjnego muzeum – https://discover.pl/zamek-ksiazat-mazowieckich-w-ciechanowie/
Krasińscy otrzymali majątek w Opinogórze od Jana Kazimierza jako starostwo niegrodowe. Był ich własnością do II wojny światowej z krótka przerwą na czasy napoleońskie. Wincenty Krasiński utworzył na początku XIX wieku Ordynację, która przetrwała do 1945 roku. Dla swojego syna, poety Zygmunta Krasińskiego w 1844 roku zbudował w parku mały pałacyk stylizowany na zamek. Krasińscy w Opinogórze nie zbudowali dużego pałacu, tylko mieszkali w dużym dworze położonym w parku o powierzchni 21 hektarów. Park został rozebrany na początku XX wieku z uwagi na zły stan techniczny, z zamiarem odbudowy. Do tej odbudowy doszło dopiero długo po II wojnie światowej wg zachowanych pierwotnych planów. W parku w Opinogórze Górnej utworzono muzeum romantyzmu, wykorzystując dwór, pałacyk, oficynę, oranżerie oraz zabudowania folwarczne. Jest to doskonałe miejsce do spędzenia całego dnia, bo naprawdę jest co oglądać – https://discover.pl/palac-krasinskich-w-opinogorze-muzeum-romantyzmu/
